ახალი კვლევის თანახმად, გულის დაავადებების რისკ-ფაქტორებს ქალებზე გაცილებით ძლიერი გავლენა აქვს, ვიდრე კაცებზე. ეს ხაზს უსვამს სქესის მიხედვით სპეციფიკური გულ-სისხლძარღვთა სკრინინგისა და პრევენციის სტრატეგიების საჭიროებას.

"როგორც ჩანს, გულის დაავადებებთან დაკავშირებული ცხოვრების წესი და ჯანმრთელობის ფაქტორები უფრო დიდ გავლენას ახდენდეს გულ-სისხლძარღვთა რისკზე ქალებში, ვიდრე კაცებში", — აღნიშნულია ამერიკის კარდიოლოგიის კოლეჯის ყოველწლიურ სამეცნიერო სესიაზე წარდგენილ ახალ კვლევაში .

კარგად არის ცნობილი, რომ ისეთი ჩვევები, როგორიცაა დიეტა, ფიზიკური აქტივობა, მოწევა და არტერიული წნევა, გავლენას ახდენს გულის დაავადებების რისკზე. მეორე მხრივ, ეს კვლევა პირველია, რომელიც აჩვენებს, რომ ამ კომბინირებულ ფაქტორებს უფრო ძლიერი გავლენა აქვს ქალებზე.

მკვლევრები ვარაუდობენ, რომ ამ დასკვნებმა შეიძლება ხელი შეუწყოს სქესის მიხედვით სპეციფიკური სკრინინგის ან რისკის შეფასების ინსტრუმენტების შემუშავებას, რაც პოტენციურად უზრუნველყოფს უფრო მიზანმიმართულ პრევენციულ სტრატეგიებს.

უფრო მაღალი რისკი ქალებისთვის ჯანმრთელობის იმავე დონეზე

"ჩვენი კვლევა აჩვენებს, რომ ჯანმრთელობის ერთი და იგივე დონის შემთხვევაში, რისკის ზრდა (თითოეულ ფაქტორთან დაკავშირებული) ქალებში უფრო მაღალია, ვიდრე კაცებში. ეს სიახლეა, რადგან მსგავსი რამ სხვა კვლევებში აქამდე არ დაფიქსირებულა", — თქვა მანეშ სუდმა, მედიცინის დოქტორმა და კვლევის წამყვანმა ავტორმა.

კვლევა გულის დაავადებებთან დაკავშირებულ რვა ფაქტორზე იყო ფოკუსირებული: დიეტა, ძილი, ფიზიკური აქტივობა, მოწევა, სხეულის მასის ინდექსი, სისხლში გლუკოზა, ლიპიდები და არტერიული წნევა. საერთო ჯამში, შედეგებმა აჩვენა, რომ ქალებს კაცებთან შედარებით უფრო ნაკლები უარყოფითი რისკ-ფაქტორები და მეტი დადებითი ფაქტორები ჰქონდათ. მეორე მხრივ, ქალებს, რომლებსაც მეტი უარყოფითი რისკ-ფაქტორები ჰქონდათ, გულის შეტევის, ინსულტის ან სხვა გულ-სისხლძარღვთა მოვლენების განვითარების უფრო მკვეთრად გაზრდილი შანსი აღენიშნებოდათ, მსგავსი რისკ-ფაქტორების პროფილის მქონე კაცებთან შედარებით.

"ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ ქალებს, როგორც წესი, უკეთესი ჯანმრთელობა აქვთ, ვიდრე კაცებს, თუმცა შედეგებზე გავლენა განსხვავებულია. ამ ფაქტორების კომბინაციას ქალებზე უფრო დიდი გავლენა აქვს, ვიდრე კაცებზე", — თქვა სუდმა.

მკვლევრებმა გააანალიზეს 175 000-ზე მეტი კანადელი ზრდასრული ადამიანის მონაცემები, რომლებიც 2009-2017 წლებში ონტარიოს ჯანმრთელობის კვლევაში იყვნენ ჩართულნი. მონაწილეთაგან არცერთს ჰქონდა გულის დაავადება საწყის ეტაპზე და დაახლოებით 60% ქალი იყო. თითოეული მონაწილე კლასიფიცირდა, როგორც იდეალური ან ცუდი ჯანმრთელობის მქონე რვა რისკ-ფაქტორიდან თითოეულის მიხედვით. ქულები გაერთიანდა რისკ-ფაქტორების საერთო პროფილის გამოსათვლელად, როგორც ცუდი (ხუთზე ნაკლები დადებითი ფაქტორი ან სამზე მეტი უარყოფითი ფაქტორი), საშუალო (ხუთიდან შვიდამდე დადებითი ფაქტორი) ან იდეალური (რვავე ფაქტორის იდეალური) პროფილის.

გულ-სისხლძარღვთა სისტემის გრძელვადიანი თვალყურის დევნების შედეგები

11 წელზე ოდნავ მეტი ხნის საშუალო დაკვირვების პერიოდში, მკვლევრებმა სამივე ჯგუფში მონაწილეებს შორის გულის შვიდი დაავადების შემთხვევა დააფიქსირეს: გულის შეტევა, ინსულტი, არასტაბილური სტენოკარდია (გულში სისხლის მიწოდების შეზღუდვით გამოწვეული ტკივილი), პერიფერიული არტერიული დაავადება (ხელებში ან ფეხებში შევიწროებული სისხლძარღვები), გულის უკმარისობა, კორონალური რევასკულარიზაცია (დახშული არტერიების გახსნის პროცედურები) და კარდიოვასკულარული სიკვდილი.

საკვლევი ჯგუფის პოპულაციაში, გაცილებით მეტი ქალი იყო კატეგორიზებული, როგორც იდეალური ჯანმრთელობის მქონე, ქალების 9.1%-მა და კაცების 4.8%-მა 8-დან იდეალური 8 ქულა დააგროვა. ქალები ასევე ნაკლებად იყვნენ მიდრეკილნი ცუდი ჯანმრთელობის კატეგორიისკენ, რადგან ქალების 21.9% და კაცების 30.5% ამ კატეგორიაში მოხვდნენ.

ასაკის გათვალისწინებით, შედეგებმა აჩვენა, რომ ორივე სქესის მონაწილეებს გულის დაავადებების მომატებული რისკი ჰქონდათ, თუ მათ ცუდი ან საშუალო ჯანმრთელობის მდგომარეობა აღენიშნებოდათ იდეალური ჯანმრთელობის მქონე პირებთან შედარებით.

მკვლევრების თქმით, საჭიროა შემდგომი კვლევა იმის გასაგებად, თუ როგორ შეიძლება თითოეულმა ფაქტორმა განსხვავებულად იმოქმედოს შედეგებზე კაცებსა და ქალებში, ბიოლოგიური ან სოციოკულტურული ფაქტორების საფუძველზე.

მკვლევრები გეგმავენ დამატებითი ანალიზების ჩატარებას, რათა დაადგინონ, არსებობს თუ არა რაიმე განსხვავება რისკ-ფაქტორების ზემოქმედებაში სხვადასხვა რასობრივი და ეთნიკური ჯგუფის წარმომადგენლებს შორის ან ქალებს შორის მენოპაუზამდე და მის შემდეგ.